
Tylko zmiany uratują rysia iberyjskiego
22 lipca 2013, 11:10Specjaliści z Uniwersytetu w Kopenhadze uważają, że program ochrony rysia iberyjskiego, najbardziej zagrożonego kota na Ziemi, jest skazany na porażkę. Pomimo przeznaczenia niemal 100 milionów euro na ochronę 300 zwierząt żyjących w dwóch izolowanych populacjach gatunek wyginie w ciągu 50 lat

Starożytny amulet pozwoli wyjaśnić jedną z największych zagadek lingwistyczych Europy?
16 listopada 2022, 11:00Ponad 2000 lat temu na drzwiach pewnego domostwa na północy Hiszpanii wisiał amulet w kształcie dłoni. W 2021 roku zabytek znaleźli archeolodzy pracujący na górze Irulegi w pobliżu Pampeluny. Specjaliści z Sociedad de Ciencias Aranzadi prowadzą tam wykopaliska przy ruinach średniowiecznego zamku i osady z epoki żelaza. Dłoń zabezpieczono i wysłano do konserwacji. Okazało się, że to nie zwykły amulet, a sensacyjne znalezisko, które może pomóc w rozwiązaniu jednej z największych zagadek lingwistycznych Europy – pochodzenia języka baskijskiego.

Pierwsi rolnicy malowali tymi samymi pigmentami, co ich polujący i zbierający przodkowie
14 stycznia 2014, 13:41Pierwsi rolnicy i pasterze malowali za pomocą tych samych barwników, co ich przodkowie - wędrowni myśliwi-zbieracze, którzy zamieszkiwali Półwysep Iberyjski ok. 10 tys. lat temu.

Odczytano kolejne wyrazy z dłoni z Irulegi. Coraz więcej wiemy o starożytnym amulecie
5 marca 2024, 11:52Gdy w 2021 roku archeolodzy znaleźli na północy Hiszpanii wykonaną z brązu dłoń, która 2000 lat wcześniej prawdopodobnie wisiała na drzwiach jednego z domostw, nie zdawali sobie sprawy, że mają w ręku sensacyjne znalezisko. Dopiero rok później, podczas konserwacji zabytku, okazało się, że widnieje na niej napis, który może pomóc w rozwiązaniu jednej z największych zagadek lingwistycznych Europy – pochodzenia języka baskijskiego

Znamy pierwszy neolityczny genom Śródziemiomorza
8 września 2015, 11:49Naukowcy z Hiszpanii i Danii zsekwencjonowali kompletny genom neolitycznego iberyjskiego rolnika. To jednocześnie pierwszy tak stary genom zsekwencjonowany w całym basenie Morza Śródziemnego

Badania rzucają nowe światło na przebijane gwoździami czaszki wystawiane na widok publiczny
27 lutego 2025, 11:20W I tysiącleciu przed naszą erą na północnym wschodzie Półwyspu Iberyjskiego praktykowano niezwykłe zwyczaje pogrzebowe. Niektórym zmarłym odcinano głowy, a czaszki wystawiano na widok publiczny. Część z nich było przebijanych gwoździami, w części gwoździe wciąż tkwią. Czaszki te to cenne źródło wiedzy o tamtejszej społeczności, gdyż praktykowała ona pochówki ciałopalne. Uczeni, którzy przeprowadzili badania czaszek z Puig Castellar i Ullastret zauważyli coś, co pomoże rozwiązać ich zagadkę.

Muzułmańskie groby potwierdzają pisemne relacje
25 lutego 2016, 11:59Analizy archeologiczne i genetyczne sugerują, że trzy szkielety znalezione w grobach na terenie Francji mogą być szczątkami muzułmanów

To jeden z najstarszych przykładów użycia pisma na północy Półwyspu Iberyjskiego?
5 marca 2025, 08:32Symbol, widoczny na pochodzącym z I wieku przed Chrystusem przęśliku, który znaleziono w 2017 roku podczas wykopalisk w La Peña del Castro w pobliżu La Ercina w hiszpańskiej prowincji León, może być jednym z najstarszych przykładów użycia pisma tak daleko na północy Półwyspu Iberyjskiego.

Brytyjczycy to krewni Basków
7 marca 2007, 10:21Brytyjscy genetycy odkryli, że Irlandczycy, Anglicy, Szkoci i Walijczycy mają jednego wspólnego przodka. To spore zaskoczenie, ponieważ do tej pory sądzono, iż Irlandczycy pochodzą od Celtów, a Anglicy to dziedzice Anglosasów. W swojej książce pt. Korzenie Brytyjczyków: genetyczna historia detektywistyczna Stephen Oppenheimer z Uniwersytetu w Oksfordzie przedstawia jednak zupełnie inną wersję wydarzeń.

Klęska Hannibala zapisana w rzymskich monetach
15 sierpnia 2017, 06:38Wojny punickie to jeden z punktów zwrotnych historii Europy. Rzym rozpoczynał je jako lokalne mocarstwo, w czasie drugiej wojny punickiej (218-201 p.n.e.) Hannibal przeprawił się przez Alpy i zagroził istnieniu Republiki, a trzecia wojna punicka (149-146 p.n.e.) zakończyła historię Kartaginy